De dag waarop
Een film van Chantal Akerman
De dag waarop ik heb beslist na te denken over de toekomst van de cinema (maar helaas, niet enkel die dag), ben ik met het verkeerde been uit bed gestapt. Ik heb pompelmoessap uitgeschonken over een glas dat ondersteboven stond. Ik heb mijn bad laten overlopen. Ik heb de koffie met een breed gebaar omgestoten. Ik heb mijn T-shirt binnenstebuiten aangetrokken. Ik heb mijn wisselgeld niet teruggenomen bij de tabaksverkoper, ik heb mijn sigaretten betaald zonder ze mee te nemen. Ik heb mijn hond geroepen, die niet kwam. Ik heb een kaartje ontvangen voor mijn verjaardag en heb gehuild. Ik heb de verkeerde telefoon opgenomen wanneer die rinkelde. De E van mijn toetsenbord blokkeerde en ik heb aan hem gedacht, zonder me zijn naam te herinneren. Later ben ik erop gekomen, hij heet Georges Perec.1 Dacht hij aan de toekomst van de literatuur wanneer hij schreef? Ik heb bij mezelf gedacht dat hij gestorven is omdat hij te veel had gerookt. Ik heb ogenblikkelijk mijn sigaret uitgedrukt in de asbak en zonder te wachten heb ik er een tweede opgestoken. Ik heb de vriendin die me het kaartje had opgestuurd opgebeld en ben op iemand anders gestoten. Ik heb gezegd: “Neem me niet kwalijk, ik ben nog niet wakker.” De dag waarop ik heb beslist na te denken over de toekomst van de cinema, heb ik bij mezelf gedacht dat ik die niet zou meemaken. Ik heb me afgevraagd of de toekomst altijd voor ons ligt. Toen heb ik voor mij uit gekeken, vervolgens heb ik mij omgedraaid. Ik heb me afgevraagd of mensen die met een voorovergebogen hoofd wandelen de toekomst aanvoelen of enkel mensen die waardig en met het hoofd rechtop wandelen. Ik heb bij mezelf gedacht dat de toekomst achter mij lag, omdat je tegen iemand van mijn leeftijd niet meer zegt dat die een mooie toekomst voor zich heeft. De dag waarop ik heb beslist na te denken over de toekomst van de cinema, ben ik dus met het verkeerde been uit bed gestapt. Wanneer je met het verkeerde been uit bed stapt, kan je niet nadenken. En zeker niet over de toekomst van de cinema. Wanneer je met het verkeerde been uit bed stapt, doe je er beter aan niet na te denken. En zeker niet over de toekomst van de cinema. Wanneer je met het verkeerde been uit bed stapt, doe je er beter aan niet op te staan. Geen pompelmoessap (als dat er al is) uit te schenken. Geen badkuip te laten vollopen. Geen koffie (als die er al is) te zetten. En bovenal de hond niet te roepen. Wanneer je met het verkeerde been uit bed stapt, kan je beter niet verjaren. Best niet telefoneren. Laat staan nadenken over Georges Perec en over literatuur. En laat staan zeggen aan mensen dat je nog niet goed wakker bent. Wanneer je met het verkeerde been uit bed stapt, kan je best weer onder de wol kruipen. Als je bij toeval ontwaakt en denkt, zonder erover na te denken, aan iets wat je overkomt, zonder dat je het weet in je werkelijk wakkere hoofd dat vergeet dat het moet nadenken, verheug je je plotseling omdat je bij jezelf denkt dat het goed mogelijk is dat je morgen, overmorgen of een dag die komen zal iets zal zien in het donker en dat je zal weten dat het een mooi staaltje cinema betreft.
- 1Verwijzing naar George Perecs roman La disparition uit 1969, een van de bekendste voorbeelden van een lipogram, een tekst waarin de auteur een of meerdere letters niet gebruikt. In deze roman komt nergens de letter ‘e’ voor en het geheel is opgebouwd als een detectiveverhaal rond de verdwijning van die letter. In 1994 verscheen een Engelse vertaling, met als titel A Void, en in 2009 een Nederlandse vertaling, met als titel ’t Manco. In de drie talen is de ‘e’ de meest gebruikte letter. [noot van de vertaler]
Voice-over van Chantal Akerman uit Le jour où, een korte film die deel uitmaakt van een collectieve film over de toekomst van de cinema, gemaakt voor de vijftigste verjaardag van het Locarno Festival in 1997. In een interview met Nicole Brenez in 2011 omschrijft Akerman de film als volgt: “In wezen, een hommage aan Godard.”
Seuls: Kort werk 1 vond plaats op donderdag 7 december 2017 in KASKcinema.