Prisma #22

Malgré la nuit (Philippe Grandrieux, 2015)

Vanuit de duisternis maakt een goudkleurige vis zijn intrede op het witte doek. Hij meandert op sierlijke wijze voorbij de camera en toont zelfzeker zijn beeldige schubben aan de toeschouwer. De muziek van de voorgaande scène verdwijnt. Vitali, die Lenz, de geliefde van zijn dochter, met smeergeld wil overhalen om het land te verlaten en nooit meer terug te keren, verschijnt achter het beeld van de vis en start zijn monoloog:

“Ik zie dat je mijn vissen leuk vindt. Dat doe ik ook. Ik mag ze ook graag, mijn vissen. Ik hou van hun elegantie, ik hou van de pracht van hun beweging. Zelfs in gevangenschap komt hun aard helemaal tot uitdrukking. Een hele wereld. Ze zijn bezield door de noodzaak van hun instinct. Ze zijn absoluut aanwezig, in elk moment, diepzinnig zichzelf, diepzinnig … echt. Helaas is dit voor ons niet mogelijk, zo’n voldoening, een onbereikbare voldoening. Als we zelfs maar voor een ogenblik de absolute kracht van het instinct zouden kunnen ervaren zouden we nooit bereid zijn om terug te keren naar onze levens. Het zou voor ons ondraaglijk zijn geworden. Weet je waarom wij niet zijn zoals zij, Lenz? Wij kunnen dat niet. Omdat wij weten dat we gaan sterven en zij niet.”

Deze scène uit Malgré la nuit (2015) vult Grandrieux’ donkere kamer met licht. Hij schept een vis en twee lichamen waarvan hij er slechts één een stem geeft. Meer heeft de regisseur niet nodig om mij te bekoren. Als geen ander vervaardigt hij een magische gebeurtenis waarin het moment centraal staat. Grandrieux creëert een vertraagde dans van beweging tussen de vis en de lichamen geïsoleerd in de nacht. Met een hard, artificieel, haast goddelijk licht benadrukt hij hun bestaan en verwijst hij net zoals in de monoloog naar de werkelijkheid die hij tracht te vatten. Film wordt plots een mythologische constructie waarin enkel de diepste, innerlijke krachten tellen. Dit memorabel voorval opent de deur naar een nieuwe wereld waar ik maar al te graag wil instappen.

PRISMA
12.09.2018
NL
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.

index